Bij voedselverlies denken we snel aan wat we als consument verspillen door etensrestjes weg te gooien of door verpakking 'over datum' ongeopend in de vuilnisbak te kieperen. Dat is slechts een deel van het totaalplaatje, want in de totale keten - van productie tot consumptie - gaat voedsel verloren. Denk maar aan mislukte oogsten, aan overschotten bij verwerking, aan schade bij inpakken of transport... Alles samen gaat in Vlaanderen een slordige 2 miljoen ton per jaar aan voedsel verloren.
Voorkom afval
Alles begint bij de aankoop van voedingsmiddelen. Koop daarom niet teveel ineens (een boodschappenlijstje helpt) en reken goed uit wat je precies nodig hebt om een maaltijd te bereiden. Kijk ook goed naar de versheid van de (verse) producten en let op de houdbaarheidsdatum. En... wees ook voorzichtig bij het transport zodat de voedingsmiddelen of de verpakkingen ervan geen schade oplopen.
Beperk het weggooien van ongeopende verpakkingen
Opgelet bij "te gebruiken tot" (TGT)
Snel bederfelijke producten hebben een uiterste consumptiedatum (Te Gebruiken Tot... of TGT). Deze producten mogen niet meer worden gebruikt na deze datum!
Bijvoorbeeld: vers voorverpakte vleeswaren, voorverpakte salades, voorverpakte vis...
"ten minste houdbaar tot" (THT) = nog te gebruiken, op voorwaarde dat...
Langer houdbare producten hebben een datum van minimale houdbaarheid (Ten minste Houdbaar Tot... of THT). Na deze datum kunnen ze nog gebruikt worden op voorwaarde dat ze goed bewaard werden en de verpakkingen niet beschadigd zijn. Controleer dus of de verpakking goed dicht is, niet kapot is, of de conservenblikken niet bol staan, het product er goed uitziet en lekker ruikt en smaakt.
Bijvoorbeeld: ongekookte pasta, koekjes, conservenblikken, UHT melk, chocolade...
Beter bewaren van groente en fruit
Met een beetje extra zorg kun je ook groenten en fruit langer bewaren en goed houden. Verwijder daarom altijd eerst eventuele beschadigde delen. En zet een schaal met fruit of met tomaten nooit in direct zonlicht. Zo blijft alles langer vers.
Niet alles moet persé in de koelkast
Tropisch fruit, tomaten, paprika en aubergine bewaren ook buiten de koelkast, want na enkele dagen kan koude-bederf optreden. Wanneer je van deze producten een stuk afgesneden hebt, kun je de rest nog een dag in de koelkast bewaren.
Wel koel bewaren
Sommige verse producten moet je buiten de koelkast, maar wel op een koele donkere plek (goed geventileerd) bewaren. Dat is zo met aardappelen, knolgroenten (bv. koolraap, knolselderij) en kolen. Eenmaal aangesneden leg je deze etenswaren best wel in de koelkast.
Goed gekoeld bewaren
Bederfelijke producten in de koelkast bewaar je best bij een temperatuur van 4 graden; in ieder geval lager dan 7 graden! Houd er rekening mee dat de temperatuur in een koelkast niet overal gelijk is. De koudste zone is deze direct bij de koeling. Plaats vis en vlees op de koudste plek; dat hoeft niet voor dranken want die blijven goed bij een iets hogere temperatuur.
Wel of niet in de koelkast?
De vuistregel is dat je producten die in de winkel in de koeling liggen, thuis ook in de koelkast moet bewaren. Probeer te voorkomen dat ze opwarmen tijdens het boodschappen doen en berg ze thuis snel op in de koelkast. Verse producten (en restjes van maaltijden) kun je zo'n 2 tot 3 dagen in de koelkast bewaren.
Eieren bewaar je best altijd in de koelkast, want zo blijven ze langer vers en wordt de groei van bacteriën geremd.
Wees creatief met restjes
Van alle voedsel dat we thuis weggooien, belanden brood en banket, maar ook groenten en fruit het meest in de vuilnisbak. Toch kan ook dit voorkomen worden: bewaar de restjes (of vries ze in) en verwerk ze op een creatieve manier in een gerechtje voor 's anderendaags.
Goesting? Ontdek de red-de-restjes recepten van Vlaco.
Meer over voedselverlies op www.vlaco.be en op www.voedselverlies.be